Nhiều hiệu trưởng trung học cho tôi biết nữ sinh siêng học lắm mà lấy tỉ lệ sao rớt nhiều hơn nam sinh. Bạn trai ngồi nghiêm, thỉnh thoảng có kẻ ngáp mặc dầu bạn giảng hấp dẫn. Họ thâm độc khi oán thù.
Thượng đế giáng trần là Chúa Giêsu kia mà còn có khẩu hiệu: phục vụ chớ không để phục vụ. Có khi họ cho thể dục là cực hình, trừ một số chuyện luyện bắp thịt. Yêu của bạn trai là chiếm hữu quả tim người yêu, là bộc bạch tình yêu bằng những tác vi xác thịt.
Song cách chung họ phơi trãi những nỗi khổ tâm. Cách chung thì trong gia đình, cha để mẹ giữ tiền. Đó là tại bản năng ái tình đến lúc chồm dậy trong họ.
Ra đến nơi, họ mua tùy sự nhó còn lại chút ít trong trí: mì thánh, chỉ, vắt gì cũng được. Nhiều bạn trai khác chân thành mà non kinh nghiệm, đem các điều phẫn uất của mình đối với thượng cấp, đem chương trình mình tính ở tương lai cho họ thông cảm họ liền đem cảm thông cho thượng cấp thế là thượng cấp in trí xấu, thù hại. Chớ nên có một quan niệm tu trì sai lầm thì nguy hiểm.
Cái xu hướng đem tình yêu của mình vào một đối tượng rồi từ ái tình tiến đến nhục tình, bạn trai có cách tự nhiên. Để rồi trước mặt vợ lớn: Giọt châu lã chã khôn cầm và bạc nhược tự thú: Cách chung bạn trai nào cũng đến lúc dậy thì đổi tiếng một thời gian.
Song xét về tâm lý học, theo tôi sở dĩ từ xưa đến nay trong các địa hạt văn học, nghệ thuật, kỹ thuật, v. Nhưng chúng chứa bài học cao quí. Đó là chưa nói đoạn trường lúc chạm trán với bà mẹ hay chị của người yêu là những kẻ không ưa thích họ vì cho là phá hôn nhân của con em.
Tôi muốn nói họ rất trọng danh dự. Duy có điều khi chưa trấn tĩnh được tâm hồn, bạn trai có thể thả hồn theo những mơ mộng kiểu René, của Chateaubriand mà làm cho con người nội tâm yếu đuối. Nếu loài cây ăn côn trùng từ kín đáo hút hết sinh lực của những côn trùng đến đậu trên nó thế nào thì dâm tật cũng tiêu diệt các vẻ đẹp tâm hồn con người thế ấy.
Tình yêu và ý chí mạnh hơn cả. Nếu họ biết giữ thư tình của ai họ yêu như bảo vật thì kẻ ấy cũng giữ của họ như trân châu. Thân hình phát triển gọi được là ngó thấy.
Đời của người gái trong hôn nhân sẽ là một cảnh ngục hình nếu họ se duyên cầm sắt với thứ người quái dị tự bảntính . Họ không tưởng tượng được mình kết duyên vơí một người mà mình không cho là chim sa cá lặn. Biết bao nhiêu nam sinh chưa sạch máu đầu là đã chủ trương không lặp gia đình.
Họ đặt mình vào một hoàn cảnh bế tắc: Người thành công là người vừa có trí tuệ thông minh vừa có chí cương dũng. Nếu không có khoa tình yêu thì không làm gì cắt nghĩa được những huyền nhiệm của sáng tạo và bảo tồn vạn vật.